Mandatory replacement of water and heat meters by 2027: fines of up to PLN 10,000 and arrest for delays

Do 1 stycznia 2027 roku właściciele mieszkań oraz zarządcy budynków wielolokalowych muszą wymienić tradycyjne wodomierze i ciepłomierze na nowoczesne urządzenia z funkcją zdalnego odczytu. Obowiązek ten wynika z nowelizacji ustawy o efektywności energetycznej i ma na celu poprawę kontroli zużycia mediów oraz zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Brak realizacji tego wymogu może skutkować poważnymi sankcjami, włącznie z karami finansowymi do 10 tysięcy złotych, a w skrajnych przypadkach – choćby aresztem.

Zakres obowiązku i terminy wymiany liczników

Nowe przepisy obejmują wszystkie ciepłomierze, wodomierze oraz podzielniki kosztów ogrzewania, które zostały zamontowane przed 22 maja 2021 roku. W praktyce oznacza to, iż urządzenia starsze niż niespełna cztery lata muszą zostać wymienione na modele umożliwiające zdalny odczyt danych. Takie rozwiązanie pozwala na bieżącą kontrolę zużycia mediów oraz eliminuje konieczność wizyt inkasentów w lokalach, co przekłada się na wygodę i większą dokładność rozliczeń.

Termin wymiany został wyznaczony na 1 stycznia 2027 roku, co oznacza, iż właściciele i zarządcy budynków mają coraz mniej czasu w dostosowanie się do nowych wymogów.

Koszty wymiany i sposób rozliczenia

Chociaż wymiana liczników jest formalnie przedstawiana jako proces bezpłatny, to koszty instalacji nowych urządzeń są przenoszone na mieszkańców. W praktyce oznacza to, iż kwoty związane z modernizacją są uwzględniane w comiesięcznych opłatach eksploatacyjnych.

W najprostszych przypadkach nakład finansowy na wymianę to około 300 zł za mieszkanie. Jednak w lokalach z dodatkowymi pionami wodnymi lub takich, które do tej pory nie miały indywidualnego opomiarowania, koszty mogą być znacznie wyższe.

Sankcje za niedopełnienie obowiązku

Nieprzestrzeganie przepisów wiąże się z ryzykiem dotkliwych kar. Ustawa przewiduje grzywny sięgające choćby 10 tysięcy złotych. Co więcej, w szczególnych przypadkach możliwe jest także zastosowanie aresztu lub ograniczenia wolności wobec osób odpowiedzialnych za niedopełnienie obowiązku.

Warto podkreślić, iż obowiązek wymiany nie dotyczy właścicieli, którzy już posiadają liczniki z funkcją zdalnego odczytu. Zwolnienia przewidziano także tam, gdzie wymiana byłaby nieekonomiczna, czyli gdy koszty montażu przewyższają potencjalne oszczędności wynikające z użytkowania nowoczesnych urządzeń.

Zalety i wyzwania wynikające z nowoczesnych liczników

Wprowadzenie liczników z funkcją zdalnego odczytu ma szereg korzyści, które poprawiają komfort i efektywność zarządzania mediami:

• Brak konieczności obecności lokatora podczas odczytów – co zmniejsza uciążliwość dla mieszkańców.
• Szybszy i bardziej precyzyjny dostęp do danych o zużyciu wody i ciepła.
• Możliwość bieżącego monitorowania zużycia, co sprzyja oszczędnościom i lepszemu zarządzaniu energią.

Jednak nowoczesne liczniki nie są pozbawione wad. Poza relatywnie wysokim kosztem instalacji, są one także bardziej podatne na awarie niż tradycyjne urządzenia mechaniczne, co może generować dodatkowe problemy eksploatacyjne.

Szerszy kontekst modernizacji liczników w Polsce i UE

Modernizacja liczników wpisuje się w szerszy kontekst polityki Unii Europejskiej i Polski dotyczącej zwiększania efektywności energetycznej budynków mieszkalnych. Obowiązek ten jest jednym z elementów szerszej cyfrowej transformacji sektora mieszkaniowego, która obejmuje także wymianę liczników energii elektrycznej na inteligentne urządzenia zdalnego odczytu.

Takie działania mają na celu nie tylko poprawę rozliczeń i wygody użytkowników, ale także realne zmniejszenie zużycia energii i wody, co jest najważniejsze w kontekście walki ze zmianami klimatycznymi oraz rosnącymi kosztami mediów.

Zbliżający się termin wymiany liczników wymaga od właścicieli i zarządców budynków podjęcia działań, aby uniknąć wysokich kar i problemów prawnych. Wprowadzenie nowoczesnych systemów zdalnego odczytu będzie stopniowo zmieniać rynek zarządzania nieruchomościami, a także wpływać na codzienne nawyki mieszkańców.

W najbliższych latach można spodziewać się dalszych regulacji dotyczących inteligentnych rozwiązań w sektorze mieszkaniowym, które będą coraz bardziej powszechne i wymuszane przez prawo.