Information Service – signals noticed 20.05.2025

Serwis Informacyjny Myśli Polskiej (SIMP) – sygnały zauważone 20.05. 2025

Polska. Odbyła się rozmowa telefoniczna miedzy szefem MSZ Polski Radosławem Sikorskim, a szefem MSZ Chin Wangiem Yi. Szef chińskiej dyplomacji Wang Yi stwierdził, że: „W tym roku Chiny i UE obchodzą 50. rocznicę nawiązania stosunków dyplomatycznych i oczekujemy, iż Polska jako kraj sprawujący rotacyjną prezydencję w UE odegra bardziej konstruktywną rolę w promowaniu większego postępu w stosunkach Chiny–UE”.

W rozmowie strona chińska konsekwentnie nazywa wojnę na rosyjsko-ukraińską „kryzysem na Ukrainie”. Szef MSZ Chin ocenił, iż niedawne wznowienie bezpośrednich rozmów między Rosją a Ukrainą, „pomimo różnic w ich stanowiskach, jest pierwszym krokiem w kierunku pokoju”. Jak stwierdził, Chiny „oczekują, iż strony przez cały czas będą wykazywać wolę osiągnięcia politycznego rozwiązania kryzysu poprzez trwały dialog, prowadzący do sprawiedliwego, trwałego i wiążącego porozumienia pokojowego”.

Niemiecki dziennik „Tagesspiegel” opublikował wywiad z szefem MSZ Polski Radosławem Sikorskim, w którym powiedział „krajem, który mógłby zakończyć wojnę i przywołać Putina do porządku, są Chiny”. Rosja jest w tej chwili gospodarczym wasalem Chin (…). Gdyby Chiny zagroziły embargiem handlowym, Rosja byłaby zmuszona się ugiąć. W tej chwili jednak na to nie wygląda”. Eksperci uznali wypowiedź za mało dyplomatyczną.

Polska. Aktywiści klimatyczni z Ostatniego Pokolenia zablokowali siedzibę sztabu Rafała Trzaskowskiego przy ulicy Wiejskiej w Warszawie. Do tej pory działacze Ostatniego Pokolenia byli znani z utrudniania życia polskim kierowcom i niszczenia zabytków jak Pomnik Syreny w Warszawie. Kandydat na prezydenta Polski Rafał Trzaskowski uległ protestującym działaczom Ostatniego Pokolenia i zadeklarował się z nimi spotkać by „rozmawiać o klimacie”. Łukasz Jastrzębski z „Myśli Polskiej” napisał: „Kuriozalna sytuacja. Śmierdzi ustawą z daleka. Gdyby chcieli rzeczywiście porozmawiać, ro uczyniliby to w dobrze przez obie strony znanej siedzibie George Soros – Open Society Foundations. Idzie, tylko by zachęcić różnorakie aktywiszcza do głosowania na Trzaskowskiego przyjaznego NGO i wierzącego w płonącą planetę”.

Unia Europejska/Polska. Jest wstępna zgoda na zaproponowany przez Polskę tekst rozporządzenia ustanawiającego program pożyczkowy na obronność SAFE w wysokości 150 MILIARDÓW EURO! Podczas spotkania ambasadorów państw UE w poniedziałek nastąpił przełom w negocjacjach i zaproponowany przez polską prezydencję tekst rozporządzenia został wstępnie zaakceptowany przez reprezentantów państw członkowskich. Ambasadorowie mają go oficjalnie zaakceptować na posiedzeniu w dniu jutrzejszym. Pożyczki będą udzielane krajom członkowskim, a zaciągane przez Komisję Europejską i gwarantowane unijnym budżetem. Mają one umożliwić zwiększenie inwestycji w obronność. Według unijnych urzędników kosztowne działania mają „chronić Europę przed Rosją”.

W programie będzie mogła brać udział znajdująca się poza Unią Europejską Ukraina, co ma wzmocnić jej przemysł zbrojeniowy i wspomóc ją w wojnie z Federacją Rosyjską. Kijów będzie uczestniczyć w programie we współpracy z co najmniej jednym krajem UE. Program ma być otwarty również na Norwegię, Wielką Brytanię i Szwajcarię.

Kraje unijne uznały, iż 35% środków w ramach SAFE można przeznaczyć na komponenty z państw spoza Unii Europejskiej, a 65% na komponenty od producentów w Europie i Ukrainie.

Stany Zjednoczone/Rosja/Ukraina. Prezydent USA Donald Trump i prezydent Federacji Rosyjskiej Władimir Putin zgodzili się, iż negocjacje między Ukrainą i Rosją w sprawie zawieszenia broni i zakończenia wojny powinny rozpocząć się jak najszybciej. Nie sprawdziły się zapowiedzi ekspertów, ze będzie to lakoniczna i krótka rozmowa. Prezydenci mocarstw rozmawiali przez dwie godziny.

W komentarzu na platformie Truth Social prezydent USA Trump poinformował, iż „Rosja i Ukraina natychmiastowo rozpoczną negocjacje zmierzające w kierunku zawieszenia broni. I co ważniejsze – zakończenia wojny”

Prezydent USA oświadczył, iż poinformował o rozmowie najważniejsze strony czyli przywódcę Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen, prezydenta Francji Emmanuela Macrona, premier Włoch Giorgię Meloni, kanclerza Niemiec Friedricha Merza i prezydenta Finlandii Alexandra Stubba.

Według prezydenta USA gospodarzem rozmów mógłby zostać Watykan z powodu propokojowej postawy papieża Kościoła katolickiego Leona XIV. Według komentatorów Watykan jest do zaakceptowania zarówno przez Federację Rosyjską, jak i Ukrainę.

Prezydent Federacji Rosyjskiej Władimir Putin uważa, iż „Moskwa opowiada się za przerwaniem działań zbrojnych”. Wskazał przy tym na konieczność wypracowania „najbardziej efektywnej drogi do pokoju”. Prezydent Rosji zgłosił też gotowość do podjęcia wspólnych prac z Ukrainą w sprawie memorandum o rozejmie. Rosja zgodziła się na „poszukiwanie kompromisów, które usatysfakcjonują oba walczące kraje”. Prezydent Putin zaznaczył, iż zawieszenie broni będzie możliwe, gdy będą „osiągnięte uzgodnienia”. Federacja Rosyjska konsekwentnie, iż „pierwotne przyczyny konfliktu powinny być wyeliminowane”. Władimir Putin dodał: „Ogólnie rzecz biorąc, jesteśmy na dobrej drodze”.

Przywódca Ukrainy Wołodymyr Zełenski potwierdził, iż Ukraina i Rosja mogą podpisać memorandum, a po nim porozumienie kończące wojnę na pełną skalę. Przywódca Ukrainy oczekuje, iż w memorandum zostaną omówione kwestie zawieszenia broni.

Stany Zjednoczone/Rosja. Prezydenci Donald Trump i Władimir Putin uzgodnili zwołanie szczytu Rosja-Stany Zjednoczone jeszcze w tym roku. Przygotowaniami do rosyjsko – amerykańskiego szczytu zajmą się zespoły powołane przez Kreml i Biały Dom. Przygotowywany jest cały pakiet spraw tematów bardzo istotnych dla obu krajów. Jako pierwszy o sprawie poinformował doradca prezydenta Rosji Jurij Uszakow. Szczyt jest planowany na okres zimowy.

Stany Zjednoczone/Rosja. Prezydent Donald Trump i prezydent Władimir Putin porozumieli się w sprawie wymiany więźniów między Moskwą a Waszyngtonem w formule 9 na 9. Szczegóły nie zostały ujawnione.

Stany Zjednoczone. Sąd Najwyższy USA unieważnił w poniedziałek decyzję sądu niższej instancji o zablokowaniu pozbawienia prawa do pobytu w USA 350 000 Wenezuelczyków w ramach programu tymczasowej ochrony (TPS). Choć nie jest to ostateczna decyzja w sprawie, otwiera drogę do deportacji legalnie dotąd przebywających migrantów. Prezydent USA Donald Trump zapowiedział również deportacje Kubańczyków, Haitańczyków i Nikaraguańczyków.

Stany Zjednoczone. Wiceprezydent USA, J.D. Vance powiedział: „Władimir Putin poczynił pewne ustępstwa. Podjął pewne poważne kroki w tych rozmowach, ale czujemy, iż jesteśmy w punkcie, w którym zmierzamy w kierunku impasu (…) Myślę szczerze, iż prezydent Putin nie do końca wie, jak wyjść z wojny. jeżeli się nad tym zastanowić, to ma milion ludzi pod bronią. Przeprojektował całą swoją gospodarkę (…) jeżeli Rosja nie będzie skłonna uczynić tego samego, to ostatecznie po prostu powiemy, iż to nie jest nasza wojna, to wojna Joe Bidena, to wojna Władimira Putina”.

Stany Zjednoczone. Wiceprezydent USA, J.D. Vance odniósł się do licznych w Izraelu i USA doniesień o tym, iż zrezygnował z podróży do Tel Awiwu w proteście przeciwko izraelskim planom rozszerzenia ofensywy w Strefie Gazy. J.D. Vance stwierdził, iż nie miał z kim zostawić dzieci na tak długi czas.

Stany Zjednoczone. USA przyspieszają modernizację arsenału nuklearnego. Jak podał Departament Energii USA zakończono montaż pierwszej bomby jądrowej B61-13. To najnowsza wersja jednej z kluczowych głowic nuklearnych w amerykańskim arsenale

Rosja. Rosjanie rozbudowują infrastrukturę wojskową i wzmacniają swoje bazy przy granicy z Finlandią. Jest to związane z faktem, iż Finlandia w 2023 roku wstąpiła do NATO. Według „New York Times” Rosjanie budują nowe nowoczesne magazyny, modernizują hangary dla samolotów i bazy, które dotąd były nieużywane i zaniedbane.

Ukraina. Redaktor Europejskiej Prawdy (Portal Ukraińska Prawda) Jurij Panczenko twierdzi, iż Polska przestaje być adwokatem Ukrainy. Dziennikarz twierdził „Niestety nasze relacje z Polską będą się zmieniać. Niezależnie od tego, kto będzie prezydentem, nasze stosunki nie będą już tak bliskie i partnerskie jak dotychczas. Będą znacznie bardziej skomplikowane”. Redaktor Panczenko określił kandydata Prawa i Sprawiedliwości (PiS) na prezydenta Polski Karola Nawrockiego jako polityka, który opowiada się przeciwko integracji Ukrainy z UE i NATO. Według niego wypowiedzi kandydata Platformy Obywatelskiej (PO) Rafała Trzaskowskiego świadczą, iż nie będzie on „lobbystą i adwokatem Ukrainy”. Za takiego uważa prezydenta Polski Andrzeja Dudę. Ukraiński dziennikarz ubolewa, że proukraińscy kandydaci nie mają w Polsce szans. Jako takich wymienia Magdalenę Biejat z „lewicy” i Szymona Hołownie z Polski 2050. Mikołaj Wiśniewski z Klubu Myśli Polskiej w Katowicach napisał: „Niestety pan Panczenko nie ma racji. Obaj kandydaci są proukraińscy. Natomiast Andrzej Duda, Szymon Hołownia czy Magdalena Biejat są stronnikami ukraińskiego nacjonalizmu. Oni są bardziej proukraińscy od przeciętnego Ukraińca”.

Rumunia. Suwerenistyczny George Simion przegrał drugą turę wyborów prezydenckich w Rumunii. Jego porażka wywołała duże zaskoczenie w całej Europie, ponieważ ukrainisceptyczny kandydat był faworytem niedzielnego głosowania. Gdy zakończyło się głosowanie ogłosił: „Jestem nowym prezydentem Rumunii”. Wieczorem uznał swoją porażkę. Prezydentem Rumunii został liberalny i proukraiński burmistrz Bukaresztu Nicusor Dan.

Węgry. „Magyar Hírlap” poinformował, iż węgierskie wojsko zestrzeliło dwa ukraińskie drony, które naruszyły przestrzeń powietrzną kraju w rejonie Tokaju. Bezzałogowce miały nadlatywać z terytorium Ukrainy. Budapeszt oskarża Kijów o „planowanie operacji dywersyjnych”. Według „Dziennika” drony miał prawdopodobnie testować systemy obrony powietrznej rozmieszczone na wzgórzu Kopasz-hegy, gdzie Węgry zainstalowały francuskie rakiety ziemia. Według gazety incydent ten wpisuje się w trwającą od miesięcy wojnę wywiadowczą między Kijowem a Budapesztem. Eksperci podkreślają, iż to nie przypadek, ale świadoma eskalacja. Ukraina wykorzystuje bezzałogowce Leleka-100 i Furija do rozpoznania terenów przygranicznych, na co Węgry odpowiadają militarnym pokazem siły.

Kilka dni temu Ukraińska Służba Bezpieczeństwa (SBU) ujawniła rozbicie rzekomej węgierskiej siatki szpiegowskiej na Zakarpaciu. Był to pierwszy przypadek, kiedy państwo NATO zostało publicznie oskarżone o działania wywiadowcze przeciwko Ukrainie.

Szef MSZ Węgier Péter Szijjártó zdecydował o wydaleniu z kraju dwóch ukraińskich dyplomatów. W ciągu godziny Kijów zareagował podobnym krokiem, nakazując opuszczenie kraju dwóm węgierskim przedstawicielom dyplomatycznym.

Węgry. Premier Węgier Wiktor Orban stwierdził: „Ukraina nigdy nie znajdzie się w Unii Europejskiej, jeżeli nie zmieni swojej polityki i nastawienia względem Budapesztu. Węgierska polityka zagraniczna kieruje się tylko jedną zasadą: tym, co służy interesom narodu węgierskiego. jeżeli przyjmiemy Ukraińców, przyjmiemy również wojnę do Unii Europejskiej. Dziś na Węgrzech szerzy się prowojenna propaganda dzięki zagranicznych pieniędzy! Nikt nigdy czegoś takiego nie widział”.

Finlandia. Helsinki wykorzystają rosyjskie pieniądze na pomoc Ukrainie. Finlandia dostarczy Ukrainie amunicję, której zakup zostanie sfinansowany ze środków pochodzących z zamrożonych aktywów Rosji. Kontrakt o wartości 90 mln euro zostanie zrealizowany za pośrednictwem Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF). Zakład produkujący broń dla Ukrainy powstanie na zachodnim wybrzeżu Finlandii nad Zatoką Botnicką. Szef MON Finlandii Antti Hakkanen powiedział: „fiński przemysł zbrojeniowy stanie się jeszcze ważniejszą częścią wsparcia dla Ukrainy, która od ponad trzech lat odpiera rosyjską inwazję”.

UE ogłosiła na początku maja, iż przekaże ok. dwa miliardy euro z zamrożonych rosyjskich aktywów na broń dla Ukrainy. Łączna wartość zamrożonych rosyjskich aktywów wynosi ponad 260 mld euro, z czego większość znajduje się na kontach w krajach europejskich. UE podjęła decyzję o wykorzystaniu na rzecz wsparcia Ukrainy dochodów z odsetek od tych depozytów. Największymi stronnikami tego rozwiązania były: Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Finlandia, Litwa, Łotwa, Estonia i Polska.

Litwa. Znany z niechęci do Polaków na Litwie Audrius Valotka został wybrany przez Ministerstwo Kultury na stanowisko szefa Państwowej Inspekcji Językowej Litwy. Jak informuje portal Kresy „Inspekcja to swoista policja językowa Litwy mająca czuwać na restrykcyjnymi przepisami miejscowej ustawy o języku państwowym. Pod kierownictwem Valotki służba ta szczególnie gorliwie zwalczała umieszczanie w przestrzeni miejscowości zamieszkanych przez Polaków napisów w ich ojczystym języku. W 2022 roku na celowniku Inspekcji Językowej znalazły się dwujęzyczne napisy informacyjne umieszczone w Solecznikach przez tamtejszy samorząd (…) W lipcu 2023 roku Valotka w czasie rozmowy na temat dwujęzycznych oznaczeń w miejscowościach Orzełówka i Bieliszki w rejonie wileńskim, w którym Polacy stanowią 46% mieszkańców uznał, iż tego rodzaju wyrażanie tożsamości polskich mieszkańców Wileńszczyzny to „strefa okupacyjna, w której miała miejsce gwałtowna polonizacja Litwinów”.

Wielka Brytania. Premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i przewodniczący Rady Europejskiej Antonio Costa, podpisali w Londynie trzy porozumienia, w tym o bezpieczeństwie i handlu. Trzy podpisane przez stronę brytyjską i unijną dokumenty to: umowa o bezpieczeństwie i obronie, deklaracja dotycząca geopolityki, w tym w sprawie wojny na Ukrainie, oraz porozumienia w innych kwestiach, takich jak przekraczanie granic, bariery handlowe, kooperacja w sprawach migracyjnych, rybołówstwo.

Wielka Brytania. Premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer, oraz przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen uznali na wspólnej konferencji prasowej w Londynie działania Izraela w Strefie Gazy za niedopuszczalne. Przedodnicząca PE Ursula von der Leyen stwierdziła: „Od dwóch miesięcy nie wjeżdżają tam żadne dostawy pomocy humanitarnej. Pomoc musi dotrzeć do potrzebujących cywilów natychmiast, a blokada musi zostać zniesiona już teraz”. Premier Keir Starmer dodał: „To naprawdę poważna, niedopuszczalna, nie do zaakceptowania sytuacja”. Politycy wezwali Izrael do zawieszenia broni, a Hamas do uwolnienia pozostałych izraelskich zakładników.

Niemcy. Kanclerz Niemiec Friedrich Merz stwierdził: „Będziemy ściśle wspierać Ukrainę na drodze do zawieszenia broni. Europa zwiększy presję na Moskwę dzięki sankcji”. Kanclerz Merz poinformował, iż europejscy liderzy zgodzili się na nałożenie kolejnych sankcji na Federację Rosyjską.

Włochy. Premier Włoch Giorgii Meloni oświadczyła, że jej kraj (Włochy- red) jest gotów ułatwić kontakty w celu doprowadzenia do zawieszenia broni i sprawiedliwego, trwałego pokoju na Ukrainie. W wydanym w Rzymie komunikacie podkreślono: „Prowadzone są prace na rzecz natychmiastowego podjęcia negocjacji między stronami, które mogłyby doprowadzić jak najszybciej do zawieszenia broni i stworzenia warunków dla sprawiedliwego i trwałego pokoju (…) pozytywnie została oceniona gotowość Ojca Świętego (Leona XIV – red), by udzielić gościny na rozmowy w Watykanie”.

Dania. W Kopenhadze, były premier Danii i szef NATO Anders F. Rasmussen zorganizował sympozjum Wspólnota Demokracji, Gościem na nim była „prezydent Tajwanu” Tsai Ing-wen. Ambasada Chin wizytę uznała obecność przywódczyni zbuntowanego Tajwanu za „odrzucenie międzynarodowego konsensusu w sprawie jedności (terytorialnej) Chin”. Mimo to szef MSZ Danii Lars L. Rasmussena pojechał z wizytą do Chin w związku z obchodami 75-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych Danii z Chinami.

Francja. Rosyjski ultramaratończyk Iwan Zaborski wygrał rywalizację w zawodach Six Days of France. W tracie sześciu dni przebiegł łącznie 650 920 mil (ponad 1047 kilometrów), co dało mu zwycięstwo w całej rywalizacji. Pobił on przy okazji rekord świata, który wcześniej wynosił 649,655 mil i należał do Belga Matthieu Bonne. Międzynarodowa Federacja Ultramaratończyków (IAU) nie uznała jego wyczynu z powodu pokazania rosyjskiej flagi na mecie. Międzynarodowa Federacja Ultramaratończyków (IAU) stwierdziła w swoim oświadczeniu, iż wyniki i rekordy nie będą uznawane w przypadku demonstrowania narodowych symboli. Dodatkowo IAU stwierdziło, iż sportowiec jawnie okazywał wsparcie dla polityki swojego kraju względem Ukrainy.

Izrael. Rząd izraelski zgodził się na wznowienie „minimalnej” pomocy humanitarnej. Nie podano, kiedy i jakie dostawy mają zostać przywrócone. Izraelska armia nakazała w trybie natychmiastowym cywilom ewakuację z miasta Chan Junus. W ubiegłym tygodniu w izraelskich atakach zginęło 464 Palestyńczyków – poinformowało w niedzielę Ministerstwo Zdrowia Strefy Gazy. Liczba zabitych od początku wojny przekroczyła 53 300 Palestyńczyków.

Chiny. Szef MSZ Chin Wang Yi wyraził „pełne poszanowanie” dla suwerenności i integralności terytorialnej Danii w odniesieniu do Grenlandii. Stało się to podczas wizyty w Chinach szefa MSZ Danii Larsa Lokka Rasmussena. Wang Yi stwierdził: „Chiną są w pełni świadome geopolitycznej roli, jaką mogą odegrać w kontekście Grenlandii”.

Chiny. W 2040 roku Chiny chcą mieć największą i najnowocześniejszą armię na całym globie. Chiny zaprezentowały gigantycznego latającego drona, który służy do transportowania innych, bojowych dronów. Ma przenosić choćby do 100 dronów i być wspomagany przez sztuczną inteligencję. Jiutian SS-UAV został po raz pierwszy zademonstrowany w listopadzie 2024 roku na wystawie „Airshow China w Zhuhai”. Masa nowego drona to 16 ton i 6 ton ładowności. Z kolei jego rozpiętość skrzydeł wynosi 25 metrów i 16 metrów długości. Maszyna może pokonać choćby 7 tysięcy kilometrów. Jiutian SS-UAV produkcji Aviation Industry Corporation of China (AVIC) ma po raz pierwszy wzbić się w powietrze w przyszłym miesiącu. Będą to testy przed rozpoczęciem dostaw dla chińskiej armii.

łj, ah