He tried to pay with a 200 zloty banknote – he faces 8 years in prison

W 2025 roku polskie prawo dotyczące fałszerstw pieniędzy pozostaje bardzo restrykcyjne. Przekonał się o tym 44-letni mieszkaniec Lublina, który zapłacił za zakupy w piekarni banknotem o nominale 200 zł, okazało się jednak, iż był to fałszywy, a dokładniej – zabawkowy banknot. Incydent ten skutkuje postawieniem mu zarzutów, a w najgorszym przypadku może skończyć się choćby 8 latami więzienia. Ta historia pokazuje, jak poważne są konsekwencje używania fałszywych pieniędzy, choćby w pozornie drobnych sytuacjach.

Fałszerstwo pieniędzy w Polsce – aktualne przepisy i sankcje

Polskie prawo karne reguluje kwestię fałszowania i używania fałszywych banknotów w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks karny, w artykułach 270 i 271. Według obowiązujących przepisów, kto fałszuje pieniądze lub posługuje się fałszywym środkiem płatniczym, podlega karze więzienia od 6 miesięcy do choćby 8 lat.

Jak podkreśla dr hab. Katarzyna Nowak, ekspertka prawa karnego z Uniwersytetu Warszawskiego:
„Prawo surowo traktuje osoby posługujące się fałszywymi pieniędzmi, choćby jeżeli miały one charakter zabawkowy lub sądzone jako bezwartościowe. To działanie podważa zaufanie do systemu finansowego i stabilności gospodarki.”

W 2024 roku liczba postępowań dotyczących fałszerstw pieniędzy wzrosła o 12% w stosunku do roku poprzedniego, co pokazuje, iż problem ten nie znika z pola widzenia organów ścigania.

Fałszywe banknoty – skala problemu w Polsce

Według danych Narodowego Banku Polskiego (NBP) w 2024 roku zatrzymano i wycofano z obiegu ponad 15 000 fałszywych banknotów różnych nominałów. Najczęściej fałszowane są banknoty o wyższych nominałach, takich jak 200 zł i 500 zł, ze względu na ich większą wartość i popularność w transakcjach gotówkowych.

Eksperci NBP ostrzegają, iż wzrost liczby fałszywych banknotów jest po części związany z łatwiejszym dostępem do nowoczesnych technologii druku 3D i zaawansowanych kopiarek, co ułatwia produkcję wysokiej jakości falsyfikatów.

Przypadek z Lublina – szczegóły i konsekwencje prawne

W opisywanym przypadku mężczyzna zapłacił banknotem o nominale 200 zł za pieczywo w lokalnej piekarni. Kasjerka zauważyła jednak, iż banknot jest nietypowy — miał cechy zabawkowego pieniądza, co wzbudziło jej podejrzenia. Po zgłoszeniu na policję funkcjonariusze gwałtownie ustalili tożsamość sprawcy, który przyznał się do winy.

Zatrzymany może zostać oskarżony o popełnienie przestępstwa zgodnie z art. 270 Kodeksu karnego, co wiąże się z możliwością kary do 8 lat pozbawienia wolności.

Według adwokata Piotra Zalewskiego:
„W praktyce, o ile sprawca przyznaje się do winy i nie ma wcześniejszych problemów z prawem, kara może być łagodniejsza. Jednak sam fakt posłużenia się fałszywym banknotem, choćby zabawkowym, jest już poważnym przestępstwem.”

Znaczenie edukacji i świadomości społecznej

W obliczu wzrastającej liczby fałszywych pieniędzy na rynku, eksperci zwracają uwagę na konieczność edukacji społeczeństwa w zakresie rozpoznawania oryginalnych banknotów. Narodowy Bank Polski prowadzi regularne kampanie informacyjne i szkolenia dla pracowników sklepów oraz instytucji finansowych.

W 2025 roku zaplanowano intensyfikację tych działań – m.in. poprzez wprowadzenie nowoczesnych aplikacji mobilnych, które pozwalają na szybkie zweryfikowanie autentyczności banknotu dzięki skanera lub aparatu w telefonie.

Jak mówi dr Joanna Kwiatkowska z NBP:
„Świadomość społeczeństwa jest kluczowa w walce z fałszerstwami. Im więcej osób zna zabezpieczenia banknotów, tym trudniej jest fałszerzom działać.”

Co robić, gdy otrzymasz fałszywy banknot?

Jeśli klient lub sprzedawca podejrzewa, iż otrzymał fałszywy banknot, powinien natychmiast powiadomić policję. Zgodnie z prawem, banknot fałszywy nie jest środkiem płatniczym i nie można go wymienić w banku na prawdziwe pieniądze.

Pracownicy punktów handlowych powinni znać procedury postępowania w takich sytuacjach, aby uniknąć strat finansowych. Warto też korzystać z dostępnych narzędzi do weryfikacji autentyczności gotówki.

Przyszłość systemu płatności i rola gotówki

Mimo rosnącej popularności płatności bezgotówkowych, gotówka przez cały czas pozostaje ważnym elementem polskiej gospodarki. Według raportu Narodowego Banku Polskiego z kwietnia 2025 roku, około 55% transakcji detalicznych w Polsce wciąż realizowanych jest gotówką.

W związku z tym, walka z fałszywymi banknotami pozostaje kluczowa dla stabilności rynku finansowego. Nowoczesne technologie, edukacja i zaostrzone przepisy mają na celu minimalizację ryzyka i ochronę konsumentów oraz przedsiębiorców.