Wraz z rozpoczęciem roku szkolnego 2025/2026, polskie szkoły wprowadzają nowy przedmiot – edukację zdrowotną. Decyzja ta, choć podyktowana potrzebą kompleksowego podejścia do zdrowia młodzieży, wywołuje szereg kontrowersji i stawia rodziców oraz pełnoletnich uczniów przed ważnym wyborem. Zajęcia te, w przeciwieństwie do większości przedmiotów, będą miały charakter nieobowiązkowy. Oznacza to, iż każdy uczeń lub jego opiekun prawny musi podjąć świadomą decyzję o udziale. Co istotne, Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN) wyznaczyło precyzyjny termin na ewentualną rezygnację, który upływa 25 września. Przegapienie tej daty będzie miało konkretne konsekwencje dla organizacji pracy szkoły i możliwości uczestnictwa w zajęciach.
Co dokładnie obejmie nowa edukacja zdrowotna?
Program edukacji zdrowotnej został zaprojektowany w sposób holistyczny, obejmując szeroki zakres zagadnień kluczowych dla zdrowia fizycznego i psychicznego młodych ludzi. W szkołach podstawowych (klasy IV-VIII) uczniowie będą uczyć się o różnych aspektach dojrzewania, w tym o zmianach w sylwetce, ginekomastii, nocnych polucjach czy pojawieniu się miesiączki, z uwzględnieniem potencjalnych nieprawidłowości. W szkołach ponadpodstawowych (licea, technika, branżowe szkoły I stopnia) zakres tematyczny rozszerzy się o mechanizmy działania różnych metod antykoncepcji, profilaktykę infekcji i chorób przenoszonych drogą płciową, a także miejsca, gdzie można wykonać bezpłatne i anonimowe testy. Podstawa programowa zakłada również, iż uczniowie poznają definicje pojęć takich jak poronienie i aborcja, a także etyczne, prawne, zdrowotne i psychospołeczne uwarunkowania dotyczące przerywania ciąży. Dodatkowo, program obejmuje tematykę samobadania piersi i jąder, transplantologii, dawstwa narządów i krwiodawstwa, a także zasady planowania zdrowych posiłków w oparciu o różne diety, korzystając z wiarygodnych źródeł informacji.
Kto poprowadzi zajęcia i jaki jest ich wymiar?
Zajęcia z edukacji zdrowotnej będą prowadzone przez wykwalifikowanych nauczycieli, którzy ukończyli studia magisterskie lub podyplomowe w zakresie edukacji zdrowotnej i posiadają przygotowanie pedagogiczne. Kwalifikacje do nauczania tego przedmiotu będą posiadać również nauczyciele biologii, przyrody, wychowania fizycznego, wychowania do życia w rodzinie, psycholodzy, a także osoby z wykształceniem medycznym (lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni) ze stosownym przygotowaniem pedagogicznym. Co ważne, zajęcia mogą być prowadzone przez zespół dwóch lub więcej nauczycieli. W szkołach podstawowych edukacja zdrowotna będzie realizowana w wymiarze jednej godziny tygodniowo w klasach IV-VIII (w klasie VIII do końca stycznia). W szkołach ponadpodstawowych będą to dwie godziny łącznie w całym cyklu nauczania (np. w klasach I i II lub I i III). Zajęcia nie podlegają ocenie i nie mają wpływu na promocję do kolejnej klasy ani ukończenie szkoły.
Dlaczego edukacja zdrowotna jest nieobowiązkowa?
Decyzja o nieobowiązkowym charakterze edukacji zdrowotnej to wynik licznych protestów społecznych, w tym ze strony środowisk kościelnych. Konferencja Episkopatu Polski uznała nowy przedmiot za niezgodny z konstytucją, argumentując, iż wychowanie seksualne pozostaje w kompetencjach rodziców, a nie państwa. Minister edukacji Barbara Nowacka w rozmowie z RMF FM podkreśliła, iż widząc narastające napięcia, podjęła decyzję o ochronie szkoły przed „awanturą polityczną”. Dzięki temu rozwiązaniu, rodzice i uczniowie mają swobodę wyboru, co ma zminimalizować konflikty i umożliwić spokojne wdrożenie przedmiotu, który w zamyśle ma dostarczyć młodzieży rzetelnej wiedzy na temat zdrowia i bezpiecznych zachowań.
Ważny termin: Jak skutecznie zrezygnować z zajęć?
Dla rodziców i uczniów, którzy zdecydują się na rezygnację z udziału w zajęciach edukacji zdrowotnej, najważniejsze jest dotrzymanie terminu. Pisemna rezygnacja musi zostać złożona dyrektorowi szkoły do 25 września. W przypadku uczniów pełnoletnich, to oni sami składają takie oświadczenie. MEN wyjaśnia, iż ten termin ma usprawnić organizację pracy szkoły, w tym planowanie etatów nauczycielskich. Ważne jest, iż po złożeniu rezygnacji, nie przewiduje się możliwości jej wycofania w trakcie danego roku szkolnego. Oznacza to, iż decyzja podjęta do 25 września jest wiążąca na cały rok szkolny 2025/2026. Przed przystąpieniem do realizacji zajęć, nauczyciel prowadzący i wychowawca przeprowadzą spotkania informacyjne z rodzicami i uczniami, aby przedstawić pełną informację o celach, treściach programu i wykorzystywanych materiałach dydaktycznych. Za organizację tych spotkań odpowiada dyrektor szkoły.
Wyzwania organizacyjne dla dyrektorów szkół
Wprowadzenie edukacji zdrowotnej, choć nieobowiązkowej, stwarza konkretne wyzwania organizacyjne dla dyrektorów szkół. Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) sygnalizuje trudności w układaniu planu lekcji. Rzeczniczka prasowa ZNP, Magdalena Kaszulanis, zwróciła uwagę, iż o ile religia czy etyka mają wymóg umieszczania ich na pierwszej lub ostatniej lekcji, o tyle dla edukacji zdrowotnej takie szczegółowe przepisy nie istnieją. To prowadzi do sytuacji, w której uczniowie, którzy zrezygnowali z zajęć, mogą mieć tzw. „okienka” w środku dnia, co jest problematyczne zarówno dla nich, jak i dla logistyki szkoły. Dyrektorzy zauważają, iż zajęcia te również powinny być pierwszymi lub ostatnimi, aby uniknąć przerw. Ostateczny obraz skali problemu i liczby uczniów rezygnujących z przedmiotu będzie znany dopiero pod koniec września, po upływie terminu składania oświadczeń.
Continued here:
Edukacja zdrowotna rusza we wrześniu. Do 25 września masz czas na kluczową decyzję!
