Amerykańskie B-2 zrzuciły 13-tonowe bomby na irańskie obiekty nuklearne

W nocy z 2 na 3 czerwca czasu polskiego Stany Zjednoczone przeprowadziły precyzyjny atak powietrzny na trzy strategiczne obiekty nuklearne w Iranie, w tym na zakład wzbogacania uranu w Fordo. Operacja została zrealizowana przy użyciu bombowców B-2 Spirit, które zrzuciły sześć największych nieatomowych bomb penetracyjnych MOP (Massive Ordnance Penetrators) o masie 13 ton każda. Prezydent USA Donald Trump ogłosił sukces misji i zaapelował o zakończenie konfliktu, podkreślając koordynację z Izraelem oraz bezpieczny powrót samolotów.

Precyzyjne uderzenie na najważniejsze ośrodki nuklearne Iranu

Atak skoncentrował się na trzech miejscach: Fordo, Natanz i Isfahan, które są fundamentem irańskiego programu jądrowego. Fordo i Natanz to główne zakłady wzbogacania uranu, natomiast Isfahan służy do przekształcania materiału w formę odpowiednią do produkcji broni nuklearnej.

Według anonimowych źródeł z administracji USA, jak podaje „The New York Times”, uderzenie na Fordo było najważniejsze i przyniosło znaczne zniszczenia, głównie dzięki bombom MOP, które są zdolne do penetracji podziemnych schronów i kompleksów wojskowych, choćby tych ulokowanych głęboko pod powierzchnią ziemi. Dodatkowo w atakach na pozostałe ośrodki wykorzystano 30 pocisków manewrujących Tomahawk.

Prezydent Trump w komunikatach podkreślił, iż wszystkie zaangażowane samoloty wróciły bezpiecznie, a operacja przebiegła zgodnie z planem, co uznał za historyczny moment dla bezpieczeństwa USA, Izraela i świata.

Koordynacja z Izraelem i dyplomatyczne implikacje

Izraelski nadawca publiczny Kan oraz inni oficjalni przedstawiciele potwierdzili, iż atak był przeprowadzony przy pełnej koordynacji z Izraelem. Po akcji Trump miał odbyć rozmowę telefoniczną z premierem Benjaminem Netanjahu, podkreślając wspólne interesy obu państw w powstrzymaniu irańskiego programu nuklearnego.

Z drugiej strony, irańskie władze potwierdziły atak na Fordo, jednak twierdzą, iż zakłady zostały wcześniej ewakuowane, a poniesione szkody nie są nieodwracalne. Irański doradca parlamentu podkreślił, iż „nie można bombardować wiedzy”, wskazując na to, iż program jądrowy będzie kontynuowany mimo uderzenia.

Skala i znaczenie użytej broni

Bombowce B-2 zrzuciły sześć bomb MOP – to największe nieatomowe bomby w arsenale USA, ważące około 13 ton każda. Zostały specjalnie zaprojektowane do niszczenia dobrze zabezpieczonych podziemnych instalacji. Tego typu broń jest ograniczona do najbardziej strategicznych celów, których nie da się zniszczyć tradycyjnymi środkami.

Według oceny ekspertów, jedynie Stany Zjednoczone dysponują taką zdolnością uderzenia na ukryte pod ziemią ośrodki, co stawia tę operację w kategorii rzadkich i bardzo precyzyjnych działań militarnych.

Kontekst polityczny i reakcje na atak

Atak jest pierwszym bezpośrednim uderzeniem USA na terytorium Iranu od czasu nieudanego odbicia zakładników amerykańskich w 1980 roku. Decyzja zapadła niespodziewanie, choć część amerykańskich mediów wskazywała, iż B-2 kierowały się na Pacyfik. Według dostępnych informacji, premiera Izraela Netanjahu naciskał na szybką reakcję, odrzucając dwutygodniowy okres oczekiwania zapowiadany przez administrację USA.

Prezydent Trump nie ukrywał, iż celem jest opóźnienie, a choćby zatrzymanie irańskiego programu nuklearnego, który, według niego, mógłby doprowadzić Iran do posiadania broni jądrowej w przeciągu „tygodni lub miesięcy”.

Polityczne podziały w USA

Decyzja prezydenta spotkała się z mieszanym odbiorem w amerykańskim Kongresie. Republikanie w większości poparli atak, natomiast część demokratów, a także niektórzy konserwatywni izolacjoniści, krytykowali Trumpa za brak konsultacji z Kongresem oraz ryzyko eskalacji konfliktu.

• Kongresmen Thomas Massie nazwał decyzję niekonstytucyjną i próbował zablokować ewentualne zaangażowanie USA w konflikt z Iranem.
• Lider Demokratów w Izbie Reprezentantów Hakeem Jeffries ostrzegł o ryzyku rozlania się wojny i zagrożeniu dla bezpieczeństwa amerykańskich żołnierzy w regionie.

Ekspercka analiza i perspektywy

Atak jest bezprecedensowym przykładem zastosowania najnowocześniejszej i najcięższej broni konwencjonalnej, skierowanej przeciwko podziemnym obiektom nuklearnym. Może to skutecznie opóźnić irański program, ale niekoniecznie go zakończy, zwłaszcza biorąc pod uwagę wypowiedzi irańskich władz i ich gotowość do kontynuacji prac.

Z perspektywy geopolitycznej operacja wzmacnia pozycję USA i Izraela w regionie, jednak niesie też ryzyko dalszej destabilizacji i możliwej eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie. Dalszy rozwój sytuacji będzie zależał od odpowiedzi Iranu oraz reakcji społeczności międzynarodowej.